Poszukiwania zaginionej rzeźby „Czaple" w jeziorze Rusałka - Aktualności - Policja Zachodniopomorska

W połowie lat 70. XX wieku, gdy rozpoczęła się̨ budowa Teatru Letniego w Parku Kasprowicza, projektant obiektu Zbigniew Abrahamowicz zaproponował rzeźbiarce Annie Paszkiewicz wykonanie rzeźby plenerowej na Jeziorze Rusałka. Pomnik ze sztucznego kamienia - Czaple, ustawiono na przełomie 1975/1976 pomiędzy sztuczną wyspą a mostem japońskim. Rzeźba prawdopodobnie zaginała już w 1976 roku.

Policjant pisząc tekst do nowego wydania swojej książki o dzielnicach Szczecina - Pogodno, Łękno i widząc zdjęcie ocenił, że waga rzeźby to 350 kg.  Anna Paszkiewicz - autorka rzeźby twierdzi, że waga rzeźby to 450-500 kg, gdyż̇ użyto mocnych zbrojeń́ i ciężkiej podstawy̨ by wyważyć́ rzeźbę̨. Oznaczało to jednak, że przy tej wadze raczej nikt jej nie ukradł. Stała przy samym brzegu, a że mierzyła 2,5 metra wysokości wystarczyło ją przechylić́ i wrzucić́ do wody, gdzie przy tym ciężarze poszła od razu na dno. 

Po załatwieniu wszystkich formalności - zgody Zakładu Usług Komunalnych w Szczecinie oraz Miejskiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie wystąpiono o zgodę do Komendanta Wojewódzkiego Policji w Szczecinie o wykorzystanie zespołu nurków z Samodzielnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji w Szczecinie. Dla policjantów była to możliwość przeprowadzenia ćwiczeń w realnych warunkach przy poszukiwaniu zaginionej rzeźby. Zgoda urzędu konserwatora zabytków była konieczna gdyż Park Kasprowicza wraz z Jeziorem Rusałka został wpisany 13 grudnia 1994 do rejestru zabytków.

Analizie poddano nieliczne zachowane zdjęcia pomnika, rozkład cieni latarni na wodzie uwzględniając porę dnia i roku i wytypowano miejsce, gdzie mogła stać rzeźba. Następnie brzeg jeziora Pomorskie Towarzystwo Historyczne sprawdziło dronem. W wodzie przy brzegu widoczne były bloki kamieni, cegły i warstwy śmieci. Wytypowano wówczas kamienne elementy widoczne w wodzie.

Następnie rozpoczęto poszukiwania z udziałem nurków, którzy sprawdzili spad przy brzegu jeziora na odcinku 100 metrów. Jezioro zostało sztucznie utworzone w 1885 roku, po pogłębieniu bagiennego terenu przy jeziorze Rusałka i spiętrzeniu wód strumienia Osówka. Jezioro liczy ok. 670 metrów długości i ok. 70 metrów szerokości, nieznana była jednak głębokość jeziora. Okazało się, że jest to dość płytki zbiornik o głębokości 1,5 metra w odległości 10 metrów od brzegu jeziora. Podczas prac sprawdzono pas południowego skraju jeziora o szerokości 10 metrów w głąb jeziora i długości 100 m. Oprócz elementów ławek, betonowych śmietników i płyt, którymi umacniano nabrzeże rzeźby nie odnaleziono. Prawdopodobnie albo została skradziona albo została przeniesiona w inną lokalizację jeziora.

Rzeźba jest własnością Gminy Miasto Szczecin, stanowiła część zespołu amfiteatru w Parku Kasprowicza. Jeżeli ktoś zna losy „Czapli” zaginionych 50 lat temu proszony jest o przekazanie informacji do Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie

ZP/MŁ