Przypadki usuwania pojazdu
1. Przypadki, w których policjant usunie pojazd na koszt właściciela to:
a) pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu;
b) nieokazania przez kierującego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, jeżeli pojazd ten jest zarejestrowany w kraju niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej i Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
c) przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych
w przepisach ruchu drogowego, chyba, że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu;
d) pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową, w miejscu przeznaczonym dla pojazdu kierowanego przez osoby legitymujące się kartą parkingową osoby niepełnosprawnej, a także kierującego pojazdem, który przewozi osobę niepełnosprawną legitymującą się kartą parkingową oraz kierującego pojazdem należącym do placówki zajmującej się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych, przewożącego osobę mającą znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, pozostającą pod opieką takiej placówki.
e) pozostawienia pojazdu w miejscu obowiązywania znaku wskazującego, że zaparkowany pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela;
f) kierowania nim przez osobę nieposiadającą uprawnienia do kierowania pojazdami albo, której zatrzymano prawo jazdy i nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu przez przekazanie go osobie znajdującej się w nim i posiadającej uprawnienie do kierowania tym pojazdem; przepisu nie stosuje się, jeżeli kierujący posiada pokwitowanie na zatrzymany dokument, upoważniający do kierowania pojazdem.
2. Pojazd jest usuwany z drogi na koszt wykonującego przejazd drogowy w przypadku gdy podczas kontroli zostanie stwierdzone naruszenie dotyczące przejazdu po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia lub niezgodnie z warunkami określonymi dla tego zezwolenia, a także w przypadku braku: wymaganej liczby pojazdów wykonujących pilotowanie, wymaganego wyposażenia lub oznakowania pojazdu wykonującego pilotowanie, wymaganego szkolenia przez pilota. Osoba przeprowadzająca kontrole na drodze zatrzymuje, za pokwitowaniem, dokumenty dotyczące pojazdu nienormatywnego oraz dowód rejestracyjny (pozwolenie czasowe) pojazdu i usuwa pojazd, na koszt podmiotu wykonującego przejazd pojazdem nienormatywnym, na parking strzeżony, a jeżeli ze względu na wymiary lub masę pojazdu umieszczenie pojazdu na tym parkingu jest niemożliwe – na inny, w miarę możliwości najbliższy parking strzeżony, jeżeli: nie pobrano kaucji lub nie usunięto stwierdzonego naruszenia.
3. Pojazd może być usunięty z drogi na koszt właściciela, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia go w inny sposób, w przypadku, gdy:
a) kierowała nim osoba:
- znajdująca się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
-nieposiadająca przy sobie wymaganych dokumentów uprawniających do kierowania
lub używania pojazdu;
b) jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska.
4. Pojazd może być przemieszczony lub usunięty z drogi, jeżeli utrudnia prowadzenie akcji ratowniczej.
Dyspozycję przemieszczenia lub usunięcia pojazdu z drogi wydaje:
-policjant, w sytuacjach o których mowa w pkt. 1-4
-strażnik gminny (miejski), w sytuacjach, o których mowa w pkt 1 lit a,d,e
-osoba dowodząca akcją ratowniczą, w sytuacji kiedy pojazd utrudnia przeprowadzenie akcji ratowniczej
Nadmienić należy, iż pozostawienie hulajnogi elektrycznej lub urządzenia transportu osobistego (UTO) w miejscu gdzie narusza przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym może wiązać się z usunięciem takiego pojazdu na parking strzeżony. Dlatego warto rozważnie parkować wyżej wymienione pojazdy, a w szczególności nie zostawiać ich w miejscach, gdzie utrudnia to ruch, lub stwarza zagrożenie bezpieczeństwa. Należy pamiętać, że poruszanie się hulajnogą elektryczną bez wymaganych do tego uprawnień również jest podstawą do usunięcia pojazdu na parking strzeżony.
5. Pojazd może być także unieruchomiony przez zastosowanie urządzenia do blokowania kół w przypadku pozostawienia go w miejscu, gdzie jest to zabronione, lecz nieutrudniającego ruchu lub zagrażającego bezpieczeństwu. Pojazd unieruchamia Policja lub straż gminna (miejska).
Co się dzieje z usuniętym pojazdem? Odbiór pojazdu.
Usuwanie pojazdów oraz prowadzenie parkingu strzeżonego dla pojazdów usuniętych w określonych przypadkach, należy do zadań własnych powiatu.
Starosta realizuje te zadania przy pomocy powiatowych jednostek organizacyjnych
lub powierza ich wykonywanie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych.
Pojazd umieszcza się na parkingu strzeżonym wyznaczonym przez starostę. W przypadku gdy starosta wyznaczył kilka parkingów, pojazd umieszcza się na parkingu położonym najbliżej miejsca, z którego pojazd został usunięty, chyba że starosta wyznaczając parking, określił inaczej. Informację o usunięciu z drogi pojazdu właściciel uzyska od właściwej dla miejsca usunięcia pojazdu jednostki Policji, która jednocześnie znajduje się w posiadaniu informacji, który z uprawnionych organów wydał dyspozycję usunięcia pojazdu.
Podstawę do odbioru pojazdu usuniętego w trybie określonym w pkt 1 i 2 stanowi zezwolenie wystawione przez podmiot, który wydał dyspozycję usunięcia pojazdu.
Nieodebranie pojazdu
Starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi w przypadkach określonych
w pkt 1 lub 3, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia. Powiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu. Przepis stosuje się odpowiednio, gdy w terminie 4 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie został ustalony jego właściciel lub osoba uprawniona do jego odbioru, mimo że w jej poszukiwaniu dołożono należytej staranności.
Koszty związane z usuwaniem, przechowywaniem, oszacowaniem, sprzedażą lub zniszczeniem pojazdu powstałe od momentu wydania dyspozycji jego usunięcia do zakończenia postępowania ponosi osoba będąca właścicielem tego pojazdu w dniu wydania dyspozycji pojazdu (z zastrzeżeniem, gdy w terminie 4 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie został ustalony jego właściciel lub osoba uprawniona do jego odbioru, mimo że w jej poszukiwaniu dołożono należytej staranności; jeżeli w chwili usunięcia pojazd znajdował się we władaniu osoby dysponującej nim na podstawie innego niż własność tytułu prawnego, osoba ta jest zobowiązana solidarnie do pokrycia kosztów).
Odstąpienie od wykonania czynności związanej z usunięciem pojazdu
Od usunięcia pojazdu odstępuje się, jeżeli przed wydaniem dyspozycji usunięcia pojazdu lub w trakcie usuwania ustaną przyczyny jego usunięcia. Jeżeli wydanie dyspozycji usunięcia pojazdu w przypadkach określonych w pkt. 1-3 spowodowało powstanie kosztów, do ich pokrycia jest obowiązany właściciel pojazdu. Jeżeli w chwili usunięcia pojazd znajdował się we władaniu osoby dysponującej nim na podstawie innego niż własność tytułu prawnego, osoba ta jest zobowiązana solidarnie do pokrycia kosztów
Kiedy jeszcze pojazd może zostać usunięty z drogi? (art. 50a ustawy Prawo o ruchu drogowym)
Pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, którego stan wskazuje na to,
że nie jest używany, może zostać usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza.
Odbiór pojazdu
Podmiot, który wydał dyspozycję, powiadamia o tym niezwłocznie:
- właściwego dla miejsca zdarzenia komendanta powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji ze wskazaniem miejsca, w którym umieszczono pojazd, przesyłając mu kopię dyspozycji;
- właściwy miejscowo organ gminy, przesyłając mu kopię dyspozycji
Organ gminy, po otrzymaniu kopii dyspozycji, niezwłocznie podejmuje czynności mające na celu ustalenie właściciela pojazdu. Organ ten pisemnie powiadamia właściciela pojazdu o usunięciu pojazdu oraz o skutkach nieodebrania pojazdu w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia i każdorazowej konieczności uiszczenia należności za jego usunięcie.
Nieodebranie pojazdu
Pojazd usunięty w trybie określonym powyżej, nieodebrany na wezwanie gminy przez uprawnioną osobę w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia, uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi na własność gminy z mocy ustawy. Przepisu nie stosuje się, gdy nieodebranie pojazdu nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zobowiązanej. Przepis stosuje się także, gdy w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie została ustalona osoba uprawniona do jego odbioru.
Co się dzieje z usuniętym pojazdem?
Usunięcie pojazdu z drogi rozpoczyna się z chwilą wydania uprawnionej jednostce dyspozycji usunięcia pojazdu.
Pojazd umieszcza się niezwłocznie w miejscu zapewniającym właściwy dozór pojazdu.
kom. Mateusz Mićko
WRD KWP Szczecin